Neonikotinoidler

Neonikotinoidler, tütün bitkilerinde bulunan aktif bileşikler olan doğal nikotinoidlere yapısal olarak benzeyen bir sentetik böcek öldürücü sınıfıdır. Bu böcek öldürücüler, böceklerin sinir sistemini etkilemek ve yaprak bitleri, beyaz sinekler, akarlar ve diğerleri gibi zararlıların popülasyonlarını etkili bir şekilde kontrol etmek için tasarlanmıştır. Neonikotinoidler, tarım, bahçecilik ve kentsel peyzajda mahsulleri ve süs bitkilerini korumak için yaygın olarak kullanılır.

Tarım ve bahçecilikte kullanımının amaçları ve önemi

Neonikotinoidlerin kullanılmasının temel amacı, bitkileri çeşitli böcek zararlılarına karşı etkili bir şekilde korumaktır; bu da verimi artırmaya ve ürün kayıplarını azaltmaya yardımcı olur. Tarımda, neonikotinoidler tahıl mahsullerini, sebzeleri, meyve ağaçlarını ve diğer tarımsal bitkileri tedavi etmek için uygulanır. Bahçecilikte, süs bitkilerini ve çalıları korumak, yapraklara, gövdelere ve meyvelere zarar gelmesini önlemek için kullanılırlar. Sistemik yapıları nedeniyle, neonikotinoidler bitki dokularına nüfuz ederek zararlılara karşı uzun süreli koruma sağlar.

Konunun alakalılığı

Neonikotinoidlerin incelenmesi ve doğru uygulanması modern tarım ve bahçeciliğin önemli bir yönüdür. Büyüyen küresel nüfus ve artan gıda talebi, zararlılara karşı etkili bitki koruma yöntemleri gerektirir. Ancak, neonikotinoidlerin aşırı ve kontrolsüz kullanımı, arılar da dahil olmak üzere faydalı böcek popülasyonlarında düşüş ve zararlılara karşı direnç gelişimi gibi çevresel sorunlara yol açmıştır. Bu nedenle, neonikotinoidlerin etki mekanizmalarını, çevresel etkilerini araştırmak ve sürdürülebilir uygulama yöntemleri geliştirmek önemlidir.

Tarih

• Neonikotinoidlerin tarihi

Neonikotinoidler, 20. yüzyılın sonlarında geliştirilen ve böcek zararlılarına karşı yüksek etkililikleri nedeniyle hızla popülerlik kazanan bir grup böcek ilacıdır. Bu ürünler, böceklerin sinir sistemini etkileyen sentetik nikotin analoglarıdır. Neonikotinoidlerin tarihi, kimya biliminin gelişimi ve daha etkili ve daha güvenli bitki koruma ajanları yaratma çabasıyla yakından bağlantılıdır.

• İlk araştırmalar ve keşifler

Neonikotinoidler, bilim insanlarının nikotine benzer özelliklere sahip ancak böcek zararlılarıyla mücadelede daha iyi özelliklere sahip kimyasalları incelemeye başladığı 1970'lerde yürütülen araştırmaların bir uzantısı olarak geliştirildi. Nikotin, 19. yüzyılın başlarında etkili bir böcek ilacı olarak biliniyordu ancak yüksek toksisite ve istikrarsızlık nedeniyle kullanımı sınırlıydı. 1980'lerde bilim insanları, uzun süreli etki gösterebilen ve çevreye daha az zararlı olabilecek daha güvenli ve daha kararlı analoglar aramaya başladılar.

• İlk neonikotinoidlerin geliştirilmesi

İlk neonikotinoidler 1980'lerde sentezlendi. 1990'da sygenta (o zamanlar novartis) şirketi ticari olarak başarılı ilk neonikotinoidi piyasaya sürdü - imidakloprid. Bu ürün devrim niteliğindeydi çünkü yaprak bitleri, colorado patates böceği ve diğerleri de dahil olmak üzere çeşitli zararlılara karşı geleneksel böcek ilaçlarına kıyasla çok daha etkili olduğu kanıtlandı. Imidakloprid, bahçelerde ve çimlerde hem mahsulleri hem de bitkileri korumak için tarımda hızla yaygın olarak kullanılmaya başlandı.

• Kullanımın genişletilmesi

Sonraki on yıllarda, diğer şirketler thiamethoxam, actara, clothianidin ve diğerleri gibi yeni neonicotinoidler geliştirmeye başladı. Bu ürünler, yüksek verimlilikleri ve uzun süreli etkileri nedeniyle pazarda hızla popülerlik kazandı. Yaprak bitleri, colorado patates böceği, mısır böcekleri, tütün yaprak bitleri ve diğer birçok böcek zararlısı gibi çeşitli zararlılarla mücadelede temel böcek öldürücüler haline geldiler. Neonicotinoidler, tarım ve bahçecilikten insan sağlığını korumaya (örneğin böcek kaynaklı hastalıkları önlemek için) kadar çeşitli endüstrilerde kullanıldı.

• Güvenlik ve çevre sorunları

Ancak, 1990'ların sonlarından bu yana, neonikotinoidlerin kullanımı ciddi çevresel ve toksikolojik endişelere yol açmıştır. Kullanımlarının ilk yıllarında, gerçekten de yüksek etkinlik ve asgari çevresel etki göstermişlerdir. Ancak zamanla, özellikle arılar gibi yararlı böcekler üzerinde yan etkiler ortaya çıkmaya başlamıştır. Birçok çalışma, neonikotinoidlerin kullanımını büyük arı ölümleriyle ilişkilendirmiş ve bu da güvenlikleri hakkında yaygın tartışmalara yol açmıştır.

Ayrıca neonikotinoidler bazı zararlılarda direnç oluşturmaya başlayarak etkilerini azalttı.

• Kısıtlamalar ve yasaklar

Neonikotinoidlerin güvenliği ve arılar ve diğer yararlı organizmalar üzerindeki etkileriyle ilgili artan endişelere yanıt olarak, Avrupa Birliği 2013 yılında arıları çeken mahsullerin tedavisinde kullanımlarına kısıtlamalar getirdi. 2018 yılında, bu kısıtlamalar açık alanlarda en popüler üç neonikotinoidin (imidakloprid, tiametoksam ve klotianidin) kullanımının yasaklanmasını da içerecek şekilde genişletildi.
Bununla birlikte, bu kısıtlamalara rağmen, neonikotinoidler bazı ülkelerde kullanılmaya devam ediyor ve bunların geliştirilmesi kimyasal bitki korumada önemli bir alan olmaya devam ediyor.

• Modern yaklaşımlar ve neonikotinoidlerin geleceği

Son yıllarda, daha güvenli formülasyonlar ve neonikotinoidleri kullanmanın yenilikçi yöntemlerini geliştirme çabaları devam etti. Bilim insanları ve uzmanlar, arılar ve diğer yırtıcı böcekler gibi faydalı böcekler üzerinde daha az etkisi olan ürünler yaratmak için çalışıyorlar. Aynı zamanda, kimyasal, biyolojik ve agronomik yöntemleri birleştiren entegre zararlı yönetimi yaklaşımlarına olan ilgi artıyor.

Dolayısıyla neonikotinoidlerin tarihi, başarılı keşiflerden ve devrim niteliğindeki teknolojilerden, çevresel risklerin farkına varılmasına ve bitki korumada yeni, daha güvenli yöntemlerin geliştirilmesine uzanan bir yolculuğun örneğidir.

Sınıflandırma

Neonikotinoidler kimyasal bileşime, etki mekanizmasına ve aktivite spektrumuna göre sınıflandırılır. Neonikotinoidlerin ana grupları şunlardır:

• İmidakloprid: Yaprak bitlerine, beyaz sineklere, akarlara ve diğer zararlılara karşı etkili olan en yaygın temsilcilerden biridir.
• Tiyametoksam: Memelilere karşı yüksek etkililiği ve düşük toksisitesiyle bilinen, tahıl ürünlerinin korunmasında kullanılan bir ilaçtır.
• Klotianidin: Sebze ve meyve bitkilerinin korunmasında kullanılan, toprakta bozulmaya karşı yüksek dirençli bir ilaçtır.
• Asetamiprid: Böcekler ve tütün yaprak bitleri de dahil olmak üzere çok çeşitli böcek zararlılarına karşı etkilidir.
• Şeftali: Yaprak bitleri ve beyaz sineklerle mücadelede kullanılır, faydalı böceklere karşı düşük toksisiteye sahiptir.

Neonikotinoidler kimyasal yapılarına, etki mekanizmalarına ve uygulamalarına göre sınıflandırılır. Neonikotinoidlerin birkaç ana kategorisine bakalım:

Kimyasal yapıya göre sınıflandırma

Neonikotinoidler kimyasal yapılarına göre çeşitli gruplara ayrılırlar; her bir grup, farklı sentez özellikleri ve hedef organizmalar üzerindeki etkileri ile karakterize edilir.

• Kloropirimidin bazlı nikotinoid bileşikleri: Bu neonikotinoid grubu yapılarında kloropirimidin içerir. Yaprak bitleri, böcekler ve diğer tarımsal zararlılar dahil olmak üzere çok çeşitli zararlılara karşı etkilidirler.
  Örnek: thiametoksam — kloropirimidin bazlı yaygın olarak kullanılan neonikotinoidlerden biri.
• Neonikotinilpiridin bazlı nikotinoid bileşikleri: Bu grup, aktif maddede bir piridin halkası içerir ve bu da onları diğer neonikotinoidlerden ayırır. Bu bileşikler çok çeşitli böcek zararlılarına karşı etkilidir.
  Örnek: imidakloprid — yaygın olarak zararlı kontrolü için kullanılan neonikotinilpiridin bazlı iyi bilinen bir neonikotinoid.
• Tiyazol bazlı nikotinoid bileşikleri: tiyazol bileşikleri, bitki dokularında birikmelerine ve uzun süreli etkiler sağlamalarına olanak tanıyan kendilerine özgü moleküler yapıya sahiptir.
  Örnek: asetamiprid — bu gruptaki bileşiklerden biri olup, bitkileri çeşitli zararlılardan korumak için kullanılır.

Etki şekline göre sınıflandırma

Neonikotinoidler böcek organizmaları üzerindeki etkilerine göre de sınıflandırılabilir. Sinir uyarılarının iletimini etkileyerek sinir sistemini etkilerler.

• Temas neonikotinoidleri: bu bileşikler böceklerle doğrudan temas halinde etki eder. Bileşik, böceğin vücuduyla temas ettikten sonra organizmaya nüfuz eder ve sinir sisteminin işleyişini bozar.
  Örnek: flonikamid — zararlılarla temas halinde etki eden, sinir uyarılarının iletilmesini engelleyen bir neonikotinoid.
• Sistemik neonikotinoidler: Bu bileşikler bitki dokularına nüfuz etme, bunların içine yayılma ve bitki özsuyuyla beslenen böceklere karşı bile koruma sağlama yeteneğine sahiptir.
  Örnek: tiametoksam ve imidakloprid — bu bileşiklerin her ikisi de sistemik etkiye sahiptir ve bitki büyümesinin en başından itibaren koruma sağlamak için tohumlara uygulanabilir.

Uygulama alanına göre sınıflandırma

Neonikotinoidler ayrıca uygulama alanlarına, hedefledikleri ürün ve zararlı türlerine göre de sınıflandırılabilirler.

• Tarımsal ürün koruma için neonikotinoidler: bu bileşikler tarımsal ürünlere zarar veren zararlılarla mücadele etmek için kullanılır. Yaprak bitleri, tütün yaprak bitleri, beyaz sinekler ve daha birçokları gibi çok çeşitli böcek zararlılarına karşı etkilidirler.
  Örnek: imidakloprid — mısır, pirinç, sebzeler ve meyveler gibi ürünleri korumak için yaygın olarak kullanılır.
• Süs bitkilerini korumak için neonikotinoidler: bu bileşikler süs bitkilerini örümcek akarları ve yaprak bitleri gibi zararlılardan korumak için kullanılır.
  Örnek: asetamiprid — güller ve çalılar gibi süs bitkilerindeki zararlılarla mücadele etmek için kullanılır.
• Hastalık taşıyan böceklere karşı koruma için neonikotinoidler: Bu bileşik grubu ayrıca bitkileri virüsler veya mantarlar gibi çeşitli hastalıkları taşıyabilen böceklerden korumak için kullanılır.
  Örnek: tiametoksam — tarım bitkilerini yaprak bitleri ve patojenleri bulaştırabilecek diğer böcekler gibi zararlılardan korumak için kullanılır.

Toksisite ve dirence göre sınıflandırma

Neonikotinoidler ayrıca toksisite seviyelerine ve ekosistemdeki kalıcılıklarını etkileyen bitkilerde birikme yeteneklerine göre de sınıflandırılabilirler.

• Son derece toksik neonikotinoidler: bu bileşikler böcekler için son derece toksiktir ve etkili haşere kontrolü için minimal dozlar kullanılır.
  Örnek: imidakloprid — son derece toksiktir ve minimal dozlarda çeşitli böcek zararlılarını etkili bir şekilde yok eder.
• Düşük toksisiteli neonikotinoidler: Bu bileşikler daha düşük toksisiteye sahiptir ancak böceklerle mücadelede hala etkilidir. Zararlı böcek kontrolüne daha güvenli bir yaklaşımın gerekli olduğu alanlarda kullanılabilirler.
  Örnek: asetamiprid — diğer neonikotinoidlere kıyasla nispeten daha az toksiktir, bu da onu belirli alanlarda kullanım için tercih edilir hale getirir.

Etki mekanizması

• Böcek ilaçları böcek sinir sistemini nasıl etkiler?

Neonikotinoidler, sinir hücrelerindeki nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak böcek sinir sistemini etkiler. Bu, sinir uyarılarının sürekli uyarılmasına neden olur ve böceklerin felce uğramasına ve ölmesine yol açar. Önceki böcek öldürücü sınıflarının aksine, neonikotinoidler böcekler için yüksek seçiciliğe sahiptir ve memeliler ve diğer omurgasızlar için toksisitelerini azaltır.

• Böcek metabolizması üzerindeki etkisi

Neonikotinoidler böceklerdeki metabolik süreçleri bozarak aktivitenin, üremenin ve hayatta kalmanın azalmasına neden olur. Sinir sinyali iletiminin engellenmesi beslenme, hareket ve üreme gibi temel işlevleri engeller.

• Moleküler etki mekanizmalarına örnekler

İmidakloprid gibi bazı neonikotinoidler, nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak sinir hücrelerinin sürekli uyarılmasına neden olur. Tiyametoksam gibi diğerleri, iyon kanallarını bloke ederek sinir sinyali iletimini bozar. Bu mekanizmalar böcek zararlılarına karşı yüksek etkinlik sağlar.

• Temas ve sistemik etkiler arasındaki fark

Neonikotinoidler sistemik etkiye sahiptir, yani bitki dokularına nüfuz eder ve yapraklar, gövdeler ve kökler dahil tüm kısımlara yayılır. Bu, bitki için uzun vadeli koruma sağlar ve çeşitli bitki kısımlarından beslenen zararlıları etkili bir şekilde kontrol eder. Temas eylemi de mümkündür, ancak asıl etkinlikleri sistemik dağılımla ilişkilidir.

Bu gruptaki ürünlere örnekler

• Imidacloprid
  Etki mekanizması: nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak sinir hücrelerinin sürekli uyarılmasına neden olur.
  Ürün örnekleri:
  • Aktara
  • Klordor
  • Şerit

Avantajları ve dezavantajları
Avantajları: geniş etki spektrumu, sistemik dağılım, memelilere karşı düşük toksisite.
Dezavantajları: arılar ve diğer polinatörlere karşı toksisite, zararlılarda potansiyel direnç gelişimi.

• Tiyametoksam
  Etki mekanizması: iyon kanallarını bloke ederek sinir sinyali iletimini bozar.
  Ürün örnekleri:
  • Belkar
  • Lastik
  • Redat

Avantajları ve dezavantajları
Avantajları: yüksek verimlilik, faydalı böceklere karşı düşük toksisite, bozulmaya karşı direnç.
Dezavantajları: yanlış uygulandığında arılar için toksisite, toprakta birikme potansiyeli.

• Klotianidin
  Etki mekanizması: asetilkolin reseptörlerine bağlanarak böcek felcine neden olur.
  Ürün örnekleri:
  • Clofer
  • Kartimar
  • Nekto

Avantajları ve dezavantajları

Avantajları: bozunmaya karşı yüksek direnç, sistemik dağılım, çok çeşitli zararlılara karşı etkili.
Dezavantajları: arılar için toksisite, su ve toprağın potansiyel kirlenmesi.

Böcek ilaçları ve çevreye etkileri

• Faydalı böcekler üzerindeki etkisi

Neonikotinoidler, arılar, eşek arıları ve diğer polinatörler de dahil olmak üzere faydalı böcekler üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Arılar, işlenmiş bitkilerden nektar ve polen toplarken zehirlenme riski altındadır, bu da popülasyonların azalmasına ve polinasyon süreçlerinin bozulmasına yol açar. Bu, biyolojik çeşitliliği ve polinasyona bağımlı mahsullerin verimliliğini olumsuz etkiler.

• Toprak, su ve bitkilerde kalan böcek ilacı seviyeleri

Neonikotinoidler, özellikle nemli ve sıcak iklimlerde toprakta uzun süre kalabilir. Yağmur ve sulama yoluyla suya nüfuz ederek su kaynaklarının kirlenmesine yol açarlar. Bitkilerde neonikotinoidler yapraklar, gövdeler ve kökler dahil olmak üzere tüm kısımlara dağılır ve sistemik koruma sağlar, ancak aynı zamanda potansiyel olarak gıda ürünlerinde birikmeye yol açar.

• Doğada insektisitlerin fotostabilitesi ve ayrışması

Birçok neonikotinoidin yüksek fotostabilitesi vardır, bu da çevrede etki sürelerini artırır. Bu, ultraviyole radyasyon altında ayrışmalarını yavaşlatır ve ekosistemlerde birikmelerine katkıda bulunur. Bozunmaya karşı yüksek direnç, böcek öldürücülerin toprak ve suda uzun süreli varlığına yol açarak omurgasızlar ve diğer organizmalar için toksisite riskini artırır.

• Gıda zincirlerinde biyolojik büyüme ve birikim

Neonikotinoidler, böceklerin ve hayvanların vücutlarında birikerek besin zincirinde yukarı çıkabildikleri için biyolojik büyütme potansiyeline sahiptir. Bu, yırtıcı hayvanlarda böcek öldürücülerin konsantrasyonlarının artmasına ve insanlar da dahil olmak üzere besin zincirinin daha yüksek seviyelerine yol açar. Neonikotinoidlerin biyolojik büyütmesi, birikmiş böcek öldürücülerin hayvanlarda ve insanlarda kronik zehirlenmeye ve sağlık bozukluklarına neden olabileceği için ciddi ekolojik ve sağlık sorunlarına neden olur.

Zararlıların insektisitlere karşı direnç sorunu

• Direnç gelişiminin nedenleri

Böcek zararlılarında neonikotinoidlere karşı direnç gelişimi, genetik mutasyonlar ve aynı böcek ilacının tekrar tekrar kullanılmasıyla dirençli bireylerin seçilmesinden kaynaklanır. Neonikotinoidlerin sık ve kontrolsüz kullanımı, hızlı direnç gelişimini teşvik ederek, etkinliklerini azaltır ve daha güçlü ve daha toksik ajanların kullanılmasını gerektirir.

• Dirençli zararlılara örnekler

Beyaz sinekler, yaprak bitleri, akarlar ve bazı güve türleri de dahil olmak üzere çeşitli böcek zararlılarında neonikotinoidlere karşı direnç gözlemlenmiştir. Bu zararlılar böcek ilaçlarına karşı daha az hassasiyet gösterir, bu da onları kontrol etmeyi zorlaştırır ve daha pahalı ve tehlikeli kimyasallara ihtiyaç duyulmasına yol açar.

• Direnci önleme yöntemleri

Direnci önlemek için farklı etki mekanizmalarına sahip böcek ilaçlarını dönüşümlü kullanmak, kimyasal ve biyolojik kontrol yöntemlerini birleştirmek ve entegre zararlı yönetimi stratejileri kullanmak gerekir. Ayrıca, dirençli bireylerin seçilmesini önlemek ve ürünlerin uzun vadeli etkinliğini sağlamak için önerilen dozajları ve uygulama programlarını takip etmek de önemlidir.

Böcek ilaçlarının güvenli kullanımı

• Çözümlerin ve dozajların hazırlanması

Çözümlerin uygun şekilde hazırlanması ve böcek ilaçlarının doğru dozlanması etkili ve güvenli kullanım için kritik öneme sahiptir. Aşırı doz ve yetersiz bitki tedavisinden kaçınmak için üreticinin talimatlarını kesinlikle izleyin. Ölçüm aletleri ve

Kaliteli su, dozajın doğruluğunu ve etkili arıtmayı garantilemeye yardımcı olur.

• Böcek ilaçlamalarında koruyucu ekipman kullanımı

Neonikotinoidlerle çalışırken eldiven, maske, gözlük ve koruyucu giysi gibi uygun koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Bu, böcek ilaçlarının cilt, gözler ve solunum sistemiyle temasını önlemeye yardımcı olarak zehirlenme ve olumsuz sağlık etkileri riskini azaltır.

• Bitkilerin tedavisine yönelik öneriler

Arılar gibi polinatörler üzerindeki etkiyi en aza indirmek için bitkileri sabahın erken saatlerinde veya akşamın geç saatlerinde tedavi edin. Sıcak ve rüzgarlı havalarda tedaviden kaçının, çünkü bu faydalı bitkilere ve organizmalara böcek ilacı püskürtülmesine yol açabilir. Ayrıca, bitkinin büyüme aşamasını göz önünde bulundurun ve aktif çiçeklenme ve meyve verme sırasında tedaviden kaçının.

• Hasat öncesi bekleme sürelerine uyulması

Böcek ilacı uygulamasından sonra hasattan önce önerilen bekleme sürelerine uyulması, gıda ürünlerinin güvenliğini sağlar ve gıdalarda kimyasal kalıntıların birikmesini önler. Bekleme sürelerine uyulması, tüketim güvenliğini garanti eder ve sağlık risklerini önler.

Kimyasal böcek ilaçlarına alternatifler

• Biyolojik böcek öldürücüler

Entomofajlar, bakteri ve mantar ajanları kullanmak kimyasal böcek ilaçlarına göre çevre açısından güvenli bir alternatiftir. Bacillus thuringiensis gibi biyolojik böcek ilaçları, faydalı organizmalara ve çevreye zarar vermeden böcek zararlılarıyla etkili bir şekilde mücadele eder.

• Doğal böcek öldürücüler

Neem yağı, tütün infüzyonları ve sarımsak solüsyonları gibi doğal böcek öldürücüler, haşere kontrolü için bitkiler ve çevre için güvenlidir. Bu yöntemler, sentetik kimyasallar kullanmadan böcek popülasyonlarını etkili bir şekilde kontrol eden kovucu ve böcek öldürücü özelliklere sahiptir. Doğal böcek öldürücüler, en iyi sonuçlar için diğer yöntemlerle birlikte kullanılabilir.

• Feromon tuzakları ve diğer mekanik yöntemler

Feromon tuzakları böcek zararlılarını çeker ve yok eder, popülasyonlarını azaltır ve yayılmalarını önler. Yapışkan tuzaklar ve bariyerler gibi diğer mekanik yöntemler de kimyasal kullanmadan zararlı popülasyonlarını kontrol etmeye yardımcı olur. Bu yöntemler zararlıları yönetmenin etkili ve çevre açısından güvenli yollarıdır.

Bu gruptan popüler böcek öldürücülere örnekler

Ürün adı	Etkin madde	Etki mekanizması	Uygulama alanı
İmidakloprid	İmidakloprid	Nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak felce ve ölüme neden olur	Sebze mahsulleri, tahıllar, meyve ağaçları
Tiyametoksam	Tiyametoksam	İyon kanallarını bloke ederek sinir sinyali iletimini bozar	Tahıl ürünleri, sebzeler, meyve veren bitkiler
Klotianidin	Klotianidin	Asetilkolin reseptörlerine bağlanarak böcek felcine neden olur	Sebze ve meyve bitkileri, süs bitkileri
Asetamiprid	Asetamiprid	Nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak sürekli sinir uyarımına neden olur	Sebzeler, tahıllar ve süs bitkileri
Şeftali	Şeftali	Nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak felce ve ölüme neden olur	Sebze ve süs bitkileri, meyve ağaçları

Avantajları ve dezavantajları

Avantajları

• Çok çeşitli böcek zararlılarına karşı yüksek etkililik
• Bitkilerde sistemik dağılım, uzun süreli koruma sağlar
• Diğer böcek ilacı sınıflarına kıyasla memeliler için düşük toksisite
• Yüksek fotostabilite, uzun vadeli etkiyi garanti eder

Dezavantajları

• Arılar ve eşek arıları da dahil olmak üzere faydalı böcekler için toksisite
• Böcek zararlılarında direnç geliştirme potansiyeli
• Toprak ve su kaynaklarının olası kirlenmesi
• Bazı ürünlerin geleneksel böcek ilaçlarına kıyasla yüksek maliyeti

Riskler ve önlemler

• İnsan ve hayvan sağlığına etkisi

Neonikotinoidler, uygunsuz şekilde kullanıldığında insan ve hayvan sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. İnsan vücuduna emildiklerinde, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı ve aşırı durumlarda nöbetler ve bilinç kaybı gibi zehirlenme belirtilerine neden olabilirler. Hayvanlar, özellikle evcil hayvanlar, böcek ilaçları ciltleriyle temas ederse veya işlenmiş bitkileri yutarlarsa zehirlenme riski altındadır.

• Böcek ilacı zehirlenmesinin belirtileri

Neonikotinoid zehirlenmesinin belirtileri arasında baş dönmesi, baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, güçsüzlük, nefes alma zorluğu, nöbetler ve bilinç kaybı bulunur. Böcek ilacı gözlere veya cilde temas ederse tahriş, kızarıklık ve yanma hissi oluşabilir. Yutulursa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

• Zehirlenmelerde ilk yardım

Neonikotinoidlerle zehirlenme şüphesi varsa, böcek ilacıyla teması derhal kesin, etkilenen cildi veya gözleri en az 15 dakika boyunca bol suyla yıkayın. Solunması halinde, temiz havaya çıkın ve tıbbi yardım alın. Yutulması halinde, acil servisleri arayın ve ürün ambalajında belirtilen ilk yardım talimatlarını izleyin.

Haşere önleme

• Alternatif haşere kontrol yöntemleri

Mahsul rotasyonu, malçlama, enfekte bitkilerin uzaklaştırılması ve dirençli çeşitlerin tanıtılması gibi kültürel yöntemlerin kullanılması, zararlı salgınlarının önlenmesine ve böcek ilaçlarına olan ihtiyacın azaltılmasına yardımcı olur. Böcek zararlılarının entomofajları ve diğer doğal düşmanlarının kullanımı da dahil olmak üzere biyolojik kontrol yöntemleri de etkilidir.

• Zararlılar için elverişsiz koşullar yaratmak

Uygun sulama, düşen yaprakları ve bitki artıklarını temizleme, bahçe temizliğini sürdürme ve ağlar ve bordürler gibi fiziksel bariyerler kurma zararlı istilasını önlemeye yardımcı olur. Bitkileri düzenli olarak incelemek ve hasarlı kısımları derhal çıkarmak zararlılar için bitki çekiciliğini azaltır.

Çözüm

Neonikotinoidlerin akılcı kullanımı bitkileri korumada ve tarımsal ve süs bitkilerinin verimini artırmada önemli bir rol oynar. Ancak güvenlik düzenlemelerine uyulmalı ve insektisitler çevre ve faydalı organizmalar üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek için çevresel faktörler göz önünde bulundurularak uygulanmalıdır. Kimyasal, biyolojik ve kültürel yöntemleri birleştiren entegre bir zararlı yönetimi yaklaşımı sürdürülebilir tarımsal uygulamaları ve biyolojik çeşitliliğin korunmasını teşvik eder.

Sıkça sorulan sorular (SSS)

Neonikotinoidler nelerdir ve ne için kullanılırlar?
Neonikotinoidler, bitkileri çeşitli böcek zararlılarından korumak için kullanılan bir sentetik böcek ilacı sınıfıdır. Tarım ve bahçecilikte verimi artırmak ve bitki hasarını önlemek için yaygın olarak kullanılırlar.

Neonikotinoidler böcek sinir sistemini nasıl etkiler?
Neonikotinoidler böcek sinir sistemindeki nikotin asetilkolin reseptörlerine bağlanarak sinir hücrelerinin sürekli uyarılmasına neden olur. Bu durum böceklerin felce uğramasına ve ölmesine yol açar.

Neonikotinoidlerin ana grupları nelerdir?
Neonikotinoidlerin ana grupları arasında imidakloprid, tiametoksam, klotianidin, asetamiprid ve nektar bulunur. Bu grupların her biri etki mekanizması ve uygulama alanı açısından belirli özelliklere sahiptir.

Neonikotinoidler arılara zararlı mıdır?
Evet, neonikotinoidler arılar ve diğer polinatörler için toksiktir. Kullanımları, faydalı böcekler üzerindeki etkilerini en aza indirmek için düzenlemelere sıkı sıkıya bağlı kalmayı gerektirir.

Böceklerde neonikotinoidlere karşı direnç nasıl önlenebilir?
Direnci önlemek için farklı etki mekanizmalarına sahip böcek ilaçlarını dönüşümlü kullanmak, kimyasal ve biyolojik kontrol yöntemlerini birleştirmek ve önerilen dozajları ve uygulama programlarını takip etmek gerekir.

Neonikotinoid kullanımıyla ilişkili çevresel sorunlar nelerdir?
Neonikotinoidlerin kullanımı yararlı böcek popülasyonlarının azalmasına, toprak ve su kirliliğine ve besin zincirlerinde böcek öldürücülerin birikmesine yol açarak önemli çevresel ve sağlık sorunlarına neden olur.

Neonikotinoidler organik tarımda kullanılabilir mi?
Hayır, neonikotinoidlerin çoğu sentetik kökenli olmaları ve çevre ve yararlı organizmalar üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle organik tarımın gerekliliklerini karşılamaz.

Neonikotinoidler maksimum etkinlik için nasıl uygulanır?
Üreticinin dozaj ve uygulama çizelgeleri hakkındaki talimatlarına kesinlikle uyun, bitkileri erken veya geç saatlerde tedavi edin, polinatör aktivitesi sırasında tedaviden kaçının ve insektisitin bitkiler üzerinde eşit şekilde dağılmasını sağlayın.

Zararlı böcek kontrolü için neonikotinoidlere alternatifler var mı?
Evet, kimyasal böcek ilaçlarına alternatif olarak kullanılabilen biyolojik böcek ilaçları, doğal ilaçlar (neem yağı, sarımsak solüsyonları), feromon tuzakları ve mekanik kontrol yöntemleri vardır.

Neonikotinoidler nereden satın alınabilir?
Neonikotinoidler, özel tarım-teknik mağazalarında, çevrimiçi mağazalarda ve bitki koruma tedarikçilerinde mevcuttur. Satın almadan önce, kullanılan ürünlerin yasallığından ve güvenliğinden emin olun.